Glenn Seaborg

Glenn Theodore Seaborg
Sinh	19 tháng 4 năm 1912 Ishpeming, Michigan, Mỹ
Mất	25 tháng 2, 1999(1999-02-25) (86 tuổi) Lafayette, California, Mỹ
Quốc tịch	Mỹ
Nổi tiếng vì	Khám phá các nguyên tố phóng xạ
Giải thưởng	Giải Nobel Hóa học (1951) Huy chương Perkin (1957) Huy chương Franklin (1963) Giải Willarg Gibbs (1966) Huy chương Priestley (1979)
Sự nghiệp khoa học
Ngành	Vật lý hạt nhân
Nơi công tác	Đại học California, Los Angeles Đại học California, Berkeley
Người hướng dẫn luận án tiến sĩ	George Ernest Gibson Gilbert Newton Lewis
Các nghiên cứu sinh nổi tiếng	Ralph Arthur James Joseph William Kennedy Kenneth Ross Mackenzie Elizabeth Rauscher Arthur Wall Kimberly Williams

Glenn Theodore Seaborg (1912-1999) là nhà vật lý hạt nhân người Mỹ. Ông cùng với Edwin McMillan trở thành hai nhà khoa học Mỹ đoạt Giải Nobel Hóa học năm 1951 nhờ những phát hiện những nguyên tố phóng xạ^[1]. Với điều đó, Mỹ trở thành nước thứ 3 trên thế giới sau Pháp và Đức có hai người đoạt Giải Nobel Hóa học trong một năm.

Những nghiên cứu các nguyên tố phóng xạ

Americi

Americi được tạo ra vào năm 1944 khi Glenn Theodore Seaborg bắn phá các proton bằng các neutron.

Plutoni

Plutoni được tạo ra đầu tiên vào ngày 14 tháng 12 năm 1940 bởi một nhóm các nhà khoa học, đứng đầu là Seaborg và McMillan (hai thành viên còn lại của nhóm là Joseph William Kennedy, người học trò của Seaborg và Arthur Wahl). Để làm được việc này, họ dùng hạt nhân deuteron bắn phá urani trong máy gia tốc 60 inch ở Đại học California, Berkeley^[2][3] Trong thí nghiệm năm 1940, neptuni-238 đã được tạo ra một cách trực tiếp từ việc bắn phá nhưng bị phân rã phát ra tia beta 2 ngày sau đó, và tạo ra nguyên tố 94.</ref>.

Berkeli

Berkeli được tổng hợp ra bởi một nhóm nhà khoa học khác vẫn do Seaborg đứng đầu. Các thành viên còn lại của nhóm là Albert Ghiorso, Stanley G. Thompson và Kenneth Street, Jr. Họ đã tổng hợp ra nguyên tố phóng xạ này vào năm 1949, tháng 12. Họ đã sử dụng máy xiclotron để bắn phá hạt nhân ²⁴¹Am kích thước miligam bằng các hạt anpha tạo ra ²⁴³Bk (chu kỳ bán rã 4,5 giờ) và hai neutron tự do.^[4][5][6][7]

²⁴¹
₉₅Am
+ ⁴
₂He
→ ²⁴³
₉₇Bk
+ 2 ¹
₀n

Actini

Actini là một nguyên tố phóng xạ quan trọng, đã làm cho Glenn Seaborg có một đề xuất quan trọng: đưa thêm nhóm actini vào trong bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học của Dmitri Mendeleev. Đề xuất này được đưa ra vào năm 1945^[8] .

Tecneti

Emilio Segrè, nhà hóa học người Mỹ gốc Ý và Glenn Seaborg là nhà khoa học đã cô lập được đồng vị Tc^99m mà hiện nay được sử dụng trong khoảng 10 triệu thử nghiệm chẩn đoán y học mỗi năm.^[9].

Mendelevi

Nhóm những Albert Ghiorso, Glenn Seaborg, Gregory R. Choppin, Bernard G. Harvey và Stanley G. Thompson (trưởng nhóm đã được phát hiện ra vào năm 1955 tại Đại học California, Berkeley. Nhóm đã tạo ra ²⁵⁶Md (chu kỳ bán rã 87 phút) khi họ bắn phá hạt nhân ²⁵³Es bằng các hạt anpha (hạt nhân heli) trong máy cyclôtron 60 in của phòng thí nghiệm phóng xạ Berkely (Berkeley Radiation Laboratory).^[10].

Californi

Năm 1950, Glenn T. Seaborg, Albert Ghiorso và Stanley G. Thompson thực hiện việc tấn công các nguyên tử Am²⁴¹ bằng các ion heli, tạo ra các nguyên tử có số nguyên tử bằng 97 và là tương tự với terbi trong nhóm Lanthan. Do terbi được đặt tên theo làng Ytterby, nơi nó và một vài nguyên tố khác được phát hiện, nên nguyên tố mới này được đặt tên là berkeli theo thành phố (Berkeley) nơi nó được tổng hợp. Tuy nhiên, khi nhóm nghiên cứu tổng hợp nguyên tố số 98, họ không thể nghĩ ra một tên tương ứng với dysprosi, và thay vì thế đặt tên nguyên tố là californi để vinh danh bang nơi nó được tổng hợp. Nhóm nghiên cứu đi tới kết luận là "chỉ ra rằng, để thừa nhận thực tế rằng dysprosi được đặt tên trên cơ sở của từ trong tiếng Hy Lạp nghĩa là 'khó thu được', rằng các nhà nghiên cứu của nguyên tố kia một thế kỷ trước đó thấy rằng nó khó có thể nhận tên gọi theo California."^[11].

Tôn vinh

Để tôn vinh nhà hóa học người Mỹ, một nhóm các nhà khoa học Mỹ khác khi tổng hợp được một nguyên tố phóng xạ đã đặt tên là Seaborgi, mặc dù ông vẫn còn sống khi đó. Ngoài ra, tên ông còn được đặt cho tiểu hành tinh 4856 Seaborg.

Chú thích

Tham khảo

• Seaborg, G. T.; James, R.A.; Morgan, L.O. (tháng 1 năm 1948). The New Element Americium (Atomic Number 95). US Atomic Energy Commission. OSTI 4435330.
• Seaborg, G. T.; James, R.A.; Ghiorso, A. (tháng 1 năm 1948). The New Element Curium (Atomic Number 96). US Atomic Energy Commission. OSTI 4421946.
• Seaborg, G. T.; Thompson, S.G.; Ghiorso, A. (tháng 4 năm 1950). The New Element Berkelium (Atomic Number 97). UC Berkeley, Radiation Laboratory. OSTI 4421999.
• Seaborg, G. T.; Thompson, S.G.; Street, K. Jr.; Ghiroso, A. (tháng 6 năm 1950). The New Element Californium (Atomic Number 98). UC Berkeley, Radiation Laboratory. OSTI 4424011.
• Seaborg, G. T. (tháng 12 năm 1951). The Transuranium Elements – Present Status: Nobel Lecture. UC Berkeley, Radiation Laboratory. OSTI 4406579.
• Seaborg, G. T.; Thompson, S.G.; Harvey, B.G.; Choppin, G.R. (tháng 7 năm 1954). Chemical Properties of Elements 99 and 100 (Einsteinium and Fermium). UC Berkeley, Radiation Laboratory. OSTI 4405197.
• Seaborg, G. T. (tháng 9 năm 1967). The First Weighing of Plutonium. US Atomic Energy Commission. OSTI 814965.
• Seaborg, G. T. (tháng 7 năm 1970). Peaceful Uses of Nuclear Energy: A Collection of Speeches. US Atomic Energy Commission. OSTI 4042849.
• Seaborg, G. T. biên tập (tháng 1 năm 1980). Symposium Commemorating the 25th Anniversary of the Discovery of Mendelevium. Lawrence Berkeley National Laboratory. OSTI 6468225.
• Seaborg, G. T. (tháng 8 năm 1990). Transuranium Elements: a Half Century. Lawrence Berkeley National Laboratory. OSTI 6604648.
• Seaborg, G. T. (tháng 3 năm 1995). My career as a radioisotope hunter. Journal of the American Medical Association. 273. tr. 961–964. doi:10.1001/jama.273.12.961. PMID 7884957.

• Hoffman, D. C. (2007). “Glenn Theodore Seaborg ngày 19 tháng 4 năm 1912 — ngày 25 tháng 2 năm 1999”. Biographical Memoirs of Fellows of the Royal Society. 53: 328–338. doi:10.1098/rsbm.2007.0021. JSTOR 20461382.
• Rhodes, Richard (1986). The Making of the Atomic Bomb. New York: Simon & Schuster. ISBN 0-671-44133-7. OCLC 13793436.
• Seaborg, G. T.; Seaborg, E. (2001). Adventures in the Atomic Age: From Watts to Washington. Farrar, Straus and Giroux. ISBN 0-374-29991-9.

Đọc thêm

• Patrick Coffey, Cathedrals of Science: The Personalities and Rivalries That Made Modern Chemistry, Oxford University Press, 2008. ISBN 978-0-19-532134-0

Liên kết ngoài

• Biography and Bibliographic Resources, from the Office of Scientific and Technical Information, United States Department of Energy
• National Academy of Sciences biography
• Annotated bibliography for Glenn Seaborg from the Alsos Digital Library Lưu trữ 2006-05-27 tại Wayback Machine
• Các công trình liên quan hoặc của Glenn Seaborg trên các thư viện của thư mục (WorldCat)
• Nobel Institute Official Biography
• UC Berkeley Biography of Chancellor Glenn T. Seaborg Lưu trữ 2011-06-28 tại Wayback Machine
• Lawrence Berkeley Laboratory's Glenn T. Seaborg website Lưu trữ 2015-05-12 tại Wayback Machine
• American Association for the Advancement of Science, List of Presidents Lưu trữ 2011-07-24 tại Wayback Machine
• Glenn Seaborg Trail, at Department of Energy official site
• Glenn T. Seaborg Center at Northern Michigan University
• Glenn T. Seaborg Medal and Symposium at the University of California, Los Angeles