Tiếng Karen S'gaw
Tiếng Karen Sgaw | |
---|---|
K'nyaw | |
ကညီကျိာ် | |
Phát âm | [sɣɔʔ] |
Sử dụng tại | Myanmar, Thái Lan |
Khu vực | Bang Kayin, miền Đông Myanmar; miền Tây Thái Lan |
Tổng số người nói | 1,5 triệu |
Dân tộc | Người Karen |
Phân loại | Hán-Tạng
|
Hệ chữ viết | Chữ Miến Chữ Karen S'gaw Chữ Latinh Hệ chữ nổi Karen |
Địa vị chính thức | |
Ngôn ngữ chính thức tại | Kayin |
Ngôn ngữ thiểu số được công nhận tại | |
Mã ngôn ngữ | |
ISO 639-2 | kar |
ISO 639-3 | tùy trường hợp:ksw – S'gawjkp – Pakujkm – Mopwawea – Wewaw |
Glottolog | sout1554 [1] |
Karen | |
Bài viết này có chứa ký tự ngữ âm IPA. Nếu không thích hợp hỗ trợ dựng hình, bạn có thể sẽ nhìn thấy dấu chấm hỏi, hộp, hoặc ký hiệu khác thay vì kí tự Unicode. Để biết hướng dẫn giới thiệu về các ký hiệu IPA, xem Trợ giúp:IPA. |
Tiếng Karen Sgaw/S'gaw, tiếng Kayin Sgaw, thường gọi ngắn gọn tiếng Karen, là một ngôn ngữ Hán-Tạng, là ngôn ngữ của người Karen Sgaw ở Myanmar và Thái Lan. Tiếng Karen Sgaw là tiếng nói của hơn một triệu người sinh sống ở vùng Tanintharyi, vùng Ayeyarwady, vùng Yangon, vùng Bago của Myanmar, cũng như của 200.000 người ở bắc và tây Thái Lan, dọc biên giới với bang Kayin. Nó chủ yếu được viết bằng chữ Karen S'gaw, một dạng chữ viết bắt nguồn từ chữ Miến. Người Sgaw ở Thái Lan dùng chữ Latinh.[2]
Tiếng Karen Sgaw gồm nhiều (nhóm) phương ngữ mà có thể coi là ngôn ngữ riêng: Paku (mạn đông bắc), Mopwa (Mobwa, mạn tây bắc), Wewew, Monnepwa.[3]
Phân bố và phương ngữ
Tiếng Karen S'gaw được nói ở châu thổ Ayeyarwady, trong các vùng Ayeyarwady, Bago, Kayin, Rangon. Người Karen S’gaw thường xuyên tiếp xúc với người nói tiếng Karen Pwo.
Các phương ngữ tiếng Karen S'gaw:
- Phương ngữ đông (Pa’an)
- Phương ngữ nam (Dawei)
- Phương ngữ vùng đồng bằng
Paku nói ở:[4]
- trên những dãy đồi phía đông nam Taungoo ở miền đông vùng Bago, kế bang Kayin
- nam bang Kayah
Paku gồm các phương ngữ/tiểu phương ngữ sau: Shwe Kyin, Mawchi, Kyauk Gyi, Bawgali. Tên gọi dựa trên tên làng.
- Kyauk Gyi và Shwe Kyin nói ở huyện Taungoo, đông vùng Bago, gần biên giới bang Kayin
- Mawchi ở bang Kayah.
- Bawgali nói ở mạn bắc bang Kayin.
Mobwa được nói trong 9 ngôi làng bên chân dãy Thandaung, bang Kayin.[4]
Mobwa gồm hai phương ngữ/tiểu phương ngữ Palaychi (Mobwa bắc) và Dermuha (Mobwa nam).
Nguồn tham khảo
- ^ Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin biên tập (2013). “Karen Nam”. Glottolog. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology.
- ^ “Bản sao đã lưu trữ”. Bản gốc lưu trữ ngày 26 tháng 10 năm 2021. Truy cập ngày 27 tháng 10 năm 2019.
- ^ Christopher Beckwith, International Association for Tibetan Studies, 2002. Medieval Tibeto-Burman languages, p. 108.
- ^ a b Tiếng Karen Sgaw tại Ethnologue. 18th ed., 2015.