Florarijk

Overzicht van florarijken.

De florarijken vormen de grootste plantengeografische eenheden. Er worden voor de Aarde zes florarijken onderscheiden op grond van hun grote onderlinge floristische verschillen. De floristische verschillen worden beoordeeld op grond van de arealen van families, onderfamilies en geslachten.[1]

De grenzen tussen florarijken worden veroorzaakt door natuurlijke barrières als zeeën, woestijnen en hooggebergten. Deze vormen voor planten een langdurige barrière voor verspreiding. Een florarijk heeft een eigen vegetatiekarakter en een onafhankelijke ontstaansgeschiedenis (fylogenese) van de plantenwereld.

De florarijken worden weer onderverdeeld in florazones, en deze worden weer onderverdeeld in floragebieden.

Indeling

De plantengeografische indeling van de Aarde is als volgt:

  • Holarctis beslaat de gematigde gebieden van het noordelijk halfrond met uitzondering van de tropen. Het is qua oppervlak het grootste rijk en beslaat Europa, Azië benoorden de Himalaya, en Noord-Amerika. Europa is hierin het minst soortenrijk, waarschijnlijk doordat de Alpen en Pyreneeën tijdens de ijstijden voor veel soorten een barrière vormden om naar het zuiden uit te wijken.
    • Nearctis in Noord-Amerika
    • Palearctis in Eurazië en Noord-Afrika
  • Paleotropis beslaat de tropen van de Oude Wereld: Afrika ten zuiden van de Sahara (zonder het meest zuidelijke deel), India, Zuidoost-Azië en Polynesië. India is een twistpunt, evenals overigens Zuidoost-Azië. Ook de flora van Nieuw-Guinea is aan discussie onderhevig. Sommigen rekenen het tot de Paleotropis, anderen zien het als een eigen gebied, Wallensis.
  • Neotropis wordt gevormd door het tropische gebied in de Nieuwe Wereld: Zuid-Amerika (zonder het meest zuidelijke deel) en Midden-Amerika.[2]
  • Capensis is qua oppervlakte het kleinste florarijk, en ligt in het zuiden van Afrika.
  • Australis heeft haar hoofdgebied op Australië, inclusief Tasmanië. Er zijn echter duidelijk antarctische invloeden op bijvoorbeeld Tasmanië.
  • Antarctis, subantarctische eilanden zoals Kerguelen, zuidelijkst deel van Zuid-Amerika, zuidwesten van Nieuw-Zeeland. Het is een vrijwel uitgestorven gebied, het is in het verleden echter zeer rijk geweest.

Er worden zes continentale florarijken en een Oceanisch florarijk worden onderscheiden:

Florarijk Kenmerkende families Kenmerkende geslachten
Holarctis[3] Aceraceae Carex, Fagus, Pinus
Apiaceae
Berberidaceae
Betulaceae
Brassicaceae
Campanulaceae
Caryophyllaceae
Fagaceae
Primulaceae
Ranunculaceae
Rosaceae
Salicaceae
Saxifragaceae
Sparganiaceae
Paleotropis[4] Didiereaceae Aloe, Nypa
Dipterocarpaceae
Nepenthaceae
Pandanaceae
Zingiberaceae
Neotropis Bromeliaceae Agave, Anthurium, Fuchsia, Passiflora
Cactaceae
Cannaceae
Cyclanthaceae
Malpighiaceae
Tropaeolaceae
Australis Casuarinaceae Acacia, Banksia, Eucalyptus, Brunonia, Grevillea, Hakea
Goodeniaceae
Myoporaceae
Stylidiaceae
Xanthorrhoeaceae;
Styphelioideae
Antarctis -geen families- Acaena, Azorella, Nothofagus, Gunnera, Colobanthus quitensis, Deschampsia antarctica
Capensis Aizoaceae Erica, Freesia, Pelargonium, Protea, Leucadendron, Leucospermum, Clivia, Amaryllis, Zantedeschia
Bruniaceae
Penaeaceae
Restionaceae
Arecaceae ontbreken!

Indeling door Wereld Natuur Fonds

Kaart van de ecozones van de wereld (Oceanië en Antarctica niet getoond):
 Nearctisch
 Palearctisch
 Afrotropisch
 Indomaleisisch/Oriëntaals
 Australaziatisch
 Neotropisch

Door de eigen ontstaansgeschiedenis heeft in deze gebieden niet alleen de plantenwereld vaak een eigen karakter, maar ook de dierenwereld. Het Wereld Natuur Fonds heeft daarom de levensgemeenschappen van de aarde ingedeeld in acht ecozones.

Bronnen, noten en/of referenties
  1. Walter, H. (1973) p. 24-27. § 5 Florenreiche.
  2. De flora Nieuw-Zeeland is een ander twistpunt. Er zijn te weinig eigen families om tot een apart florarijk gerekend te worden. Sommigen maken verschil tussen de flora van het het Noordereiland (Neotropis) en die van het Zuidereiland (Antarctis).
  3. Binnen de Holarctis kan ook nog een onderscheid gemaakt worden in Nearctis & Palearctis
  4. Oceanië wordt ook wel gerekend tot een Oceanisch florarijk

Literatuur

  • (de) Walter, H. (1973) Allgemeine Geobotanik. Uni-Taschebücher 284. UTB Ulmer
· · Sjabloon bewerken
Bioom:tropisch bos · loofbos · naaldbos · grasland · woestijn · toendra
WWF-bioom:Tropisch of subtropisch regenwoud · Tropisch of subtropisch droog woud · Tropisch of subtropisch naaldwoud · Gematigd loofbos of gemengd bos · Gematigd naaldwoud · Taiga · Tropisch of subtropisch grasland, savanne of struweel · Gematigd grasland, savanne of struweel · Overstromende graslanden en savannes · Berggraslanden en -struwelen · Toendra · Mediterrane bossen, bosland en struwelen · Woestijnen en droge struwelen · Mangrove
Ecozone:Afrotropisch gebied · Australaziatisch gebied · Nearctisch gebied · Neotropisch gebied · Oriëntaals gebied · Palearctisch gebied · Oceanisch gebied · Antarctisch gebied
Florarijken:Holarctis · Neotropis · Paleotropis · Capensis · Australis · Antarctis
Biogeografie:adventief · archeofyt · autochtoon · areaal · beschermingsstatus · cultuurvolger · disjunct verspreidingsgebied · eilandbiogeografie · endemie · exoot · extinctie · florarijk · floristiek · inburgering · inheems · invasieve soort · kosmopolitische verspreiding · massa-extinctie · plantengeografie · Rode Lijst van de IUCN · status · uitsterven · verspreidingsgebied · vestiging
· · Sjabloon bewerken
Algemene begrippen:concurrentie · contactgemeenschap · dood hout · fytocoenon · fytosociologie · natuurlijke vegetatie · plantengemeenschap · plantensociologie · plantensociologische nomenclatuur · SynBioSys · vegetatie · vegetatiekunde
Biogeografie:adventief · archeofyt · areaal · autochtoon · beschermingsstatus · cultuurgewas · cultuurvolger · disjunct verspreidingsgebied · eilandbiogeografie · endemie · exoot · extinctie · florarijk · floristiek · inburgering · inheems · invasieve soort · kosmopoliet · massa-extinctie · Rode Lijst van de IUCN · status · synchorologie · uitsterven · verspreidingsgebied · vestiging
Levensvorm:bladrozet · bladverliezend · boom · chamefyt · dwergstruik · epifyt · fanerofyt · geofyt · grasachtige plant · groenblijvend · helofyt · hemikryptofyt · houtige plant · hydrofyt · klimplant · kruidachtig · liaan · loofboom · naaldboom · slingerplant · struik · succulent · therofyt · winterhard
Standplaats:boomgrens · ecologische groep · Ellenberg-indicatorwaarde · extremofiel · freatofyt · halofiel · halofyt · hellingbos · helofyt · indicatorplant · indicatorwaarde van Ellenberg · oecologische groep · standplaatsfactor · stroomdalflora · tredplant · verlandingsvegetatie · xerofiel · xerofyt · zoutplant
Syndynamiek:climaxvegetatie · fenologisch optimum · pioniervegetatie · potentieel natuurlijke vegetatie (PNV) · successie · vegetatieaspect · verlanding· vervangingsgemeenschap
Fysiognomie:aspect · biodiversiteit · biomassa · boomlaag · bos · fenologisch optimum · formatie · grasland · inslaggemeenschap · kruidlaag · lintvormig · moeras · moslaag · mozaïek · ondergroei · puntvormig · schimmellaag · strooisellaag · struiklaag · struweel · symmorfologie · vegetatieaspect · vegetatielaag · vegetatiemozaïek · vegetatieperiode · vegetatiestructuur · vegetatietextuur · vegetatiezonering · vlakdekkend · zode
Syntaxonomie:associatie · associatiefragment · begeleidend taxon · constant taxon · derivaatgemeenschap · diagnostisch taxon · differentiërend taxon · exclusief taxon · kentaxon · klasse · klasse-eigen · klasse-vreemd · onderverbond · orde · preferent taxon · presentie · rompgemeenschap · subassociatie · syntaxon · syntaxoncode · syntaxonomie‎ · syntaxonomische rang · transgrediërend taxon · trouw · verbond
Vegetatieonderzoek:abundantie · bedekking · Braun-Blanquet-methode · Frans-Zwitserse School · International Association for Vegetation Science · minimumareaal · Plantensociologische Kring Nederland · relevé · shannon-index · vegetatieopname · vegetatieschaal van Tansley · Zürich-Montpellier School
Vegetatietypen:amfibische vegetatie · bos · dijkvegetatie · geriefbos · grazige vegetatie · houtwal · Landelijke Vegetatie Databank · mantelvegetatie · muurvegetatie · rotsvegetatie · ruigte · struweel · tredvegetatie · trilveen · watervegetatie · zoomvegetatie
Standaardwerken (NL):Atlas van plantengemeenschappen in Nederland · De vegetatie van Nederland (VvN) · Revisie Vegetatie van Nederland (rVvN)
Lijsten:lijst van bosgemeenschappen in Nederland · lijst van vegetatiekundigen · plantkunde van A tot Z · vegetatiekunde van A tot Z