Arad

Arad
Centralni trrg
Centralni trrg
Centralni trrg
Koordinate: 46°10′N 21°19′E / 46.167°N 21.317°E / 46.167; 21.317
Država  Rumunjska
okrug Arad
Vlast
 - gradonačelnik Gheorghe Falcă
Površina
 - Ukupna 252.85 km²[1]
Stanovništvo (2011.)
 - Grad 159,074[1]
 - Gustoća 629.1[1]
Vremenska zona UTC+2 (UTC+3)
Poštanski broj 31xxx
Pozivni broj (+40) 02 57
Službene stranice
www.primariaarad
Karta
Arad na mapi Rumunije
Arad
Arad

Arad je grad na zapadu Rumunjske od 159,074 stanovnika.[1]par dekada prije (1992.) imao je 190,114, ali mu odtada broj stanovnika rapidno opada.

Arad je administrativni centar istoimenog okruga (județ) Arad.[2]

Geografija

Arad leži u donjem toku rijeke Moriš, blizu mađarske granice udaljen oko 50 km sjeveroistočno od Temišvara.[2] U gradu živi značajna mađarska manjina, točnije njih 15 396.[3]

Historija

Za rimskih vremena u dijelu grada - Aradu Nou (Novi Arad) na drugoj južnoj obali rijeke se nalazila njihova fortifikacija.[2]

Prvi dokumentirani zapis o Aradu datira iz 1131.[2] Arad je pao u osmanske ruke, i ostao pod njihovom vlašću (uz kraće prekide) od oko 1550. do 1700. Nakon tog je podpao pod Habsburšku monarhiju. U vrijeme mađarske bune 1848. - 1849. Mađari su zauzeli Arad - 1. jula 1849. i pretvorili ga u štab. svoje pobune. Kad je pobuna slomljena uz pomoć ruske vojske, u Aradu je 6. oktobra 1849. pogubljeno 13 mađarskih generala, oni su kasnije nazvani Mučenici Arada.[2]

Arad je postao dio Rumunjske tek nakon Prvog svjetskog rata, a 1919. postao je prijestolnica novoosnovanog okruga.[2]

Privreda i kultura

Arad je industrijsko - trgovački centar i važno željezničko čvorište. U gradu djeluje mlin, destilerija, tvornice alatnih strojeva, željezničkih vozila, tekstila i pilana.[2]

Grad ima teatar, simfonijski orkestar i kulturni centar s bibliotekom i muzejom.[2]

Gradovi prijatelji

Izvori

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 „Arad” (engleski). City population. Pristupljeno 20. 02. 2015. 
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 „Arad” (engleski). Encyclopædia Britannica. Pristupljeno 19. 02. 2015. 
  3. ↑ „Populația stabilă după etnie – județe, municipii, orașe, comune”. National Institute of Statistics. 5.07. 2013. Arhivirano iz originala na datum 2016-01-18. Pristupljeno 20. 02. 2015. 

Literatura

  • The Ancient History of Herodotus (Translated by William Beloe) (1859). Derby & Jackson.
  • Eutropius, Abridgment of Roman History (Translated by John Selby Watson) (1886). George Bell and Sons.
  • Hitchins, Keith (2014). A Concise History of Romania. Cambridge University Press. ISBN 9780521872386. 
  • Pohl, Walter (2013). „National origin narratives in the Austro-Hungarian Monarchy”. u: Geary, Patrick J.; Klaniczay, Gábor. Manufacturing Middle Ages: Entangled History of Medievalism in Nineteenth-Century Europe. BRILL. str. 13–50. ISBN 9789004244870. 

Vanjske veze

Arad na Wikimedijinoj ostavi
  • Country Profile from BBC News.
  • Romania Profile from Balkan Insight.
  • Romania entry at The World Factbook
  • Romania information from the United States Department of State.
  • Portals to the World from the United States Library of Congress.www\.loc\.gov
  • Romania Arhivirano 2008-08-21 na Wayback Machine-u at UCB Libraries GovPubs.
  • Arad na Projektu Open Directory
  • Wikimedia Atlas of Romania
  • Key Development Forecasts for Romania from International Futures.
  • Romanian Law and Miscellaneous – English
  • Službene stranice okruga (ro)
  • Istoria numelor județelor din România (ro)
  • Službene stranice grada Arhivirano 2015-01-27 na Wayback Machine-u (en)
  • Arad na portalu Encyclopædia Britannica (en)