Postrzyżyny
Ten artykuł dotyczy obrzędu starosłowiańskiego. Zobacz też: Postrzyżyny (film) i Postrzyżyny (opowiadanie). |
Postrzyżyny – w kulturze dawnych Słowian obrzęd polegający na rytualnym obcięciu włosów dziecku płci męskiej, zazwyczaj kończącemu 7 lat, połączony z nadaniem imienia. Rytuału postrzyżyn dokonywał ojciec lub osoba obca, wchodząca w ten sposób w sztuczne pokrewieństwo z dzieckiem[1]. Od obcięcia włosów syn stawał się pełnoprawnym członkiem rodziny i przechodził spod opieki matki pod zwierzchnictwo ojca[2].
Podobną praktykę zaobserwował Gajusz Juliusz Cezar wśród Galów i opisał ją w pamiętniku o wojnie galijskiej. Mali chłopcy nie mogli pojawiać się publicznie w obecności ojca do czasu osiągnięcia wieku, w którym stawali się zdatni do wojny[3].
Postrzyżyny wpisują się w ogólnoludzkie praktyki symbolicznego przyjęcia młodzieńców do wspólnoty, takie jak obrzezanie, rytualne okaleczenia etc[4].
Zwyczaj postrzyżyn praktykowany jest do dzisiaj, powszechnie jako swoisty symbol poddania się władzy. Postrzyżeni są szeregowi idący do wojska, co jest dokładną kontynuacją rycerskiej tradycji. Do dziś w Kościele prawosławnym postrzygane są osoby wstępujące do zakonu (zob. postrzyżyny mnisze).
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Mały słownik kultury dawnych Słowian pod redakcją Lecha Leciejewicza, Warszawa 1988, s. 303.
- ↑ Józef Kostrzewski, Kultura prapolska, Warszawa 1962, s. 419.
- ↑ Gajusz Juliusz Cezar: Commentarii rerum gestarum belli Gallici, rozdział 6, księga 6, dział XVIII. 59 p.n.e., s. 126, seria: softcover classics.
- ↑ Aleksander Brückner, Tysiąc lat kultury polskiej, tom 1, Paryż 1956, s. 97.
Zobacz w Wikiźródłach hasło Postrzyżyny w Encyklopedii staropolskiej |
Zobacz hasło postrzyżyny w Wikisłowniku |
- p
- d
- e
Wiosna |
|
---|---|
Lato | |
Jesień |
|
Zima | |
Okolicznościowe |
- p
- d
- e
- kategoria
- wikiprojekt