Obróbka posttranskrypcyjna

Wikipedia:Weryfikowalność
Ten artykuł od 2011-09 wymaga zweryfikowania podanych informacji.
Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Obróbka posttranskrypcyjna – obróbka, dzięki której z uzyskanego w procesie transkrypcji pre-mRNA powstaje dojrzały mRNA.

Obróbka posttranskrypcyjna polega na:

  • Dołączeniu czapeczki guanylowej na 5'-końcu pre-mRNA. Ten etap obróbki odbywa się równocześnie z transkrypcją. Czapeczka guanylowa to nietypowy nukleotyd (7-metyloguanozyna). Chroni mRNA przed nukleazami w cytoplazmie i umożliwia rozpoznawanie mRNA przez rybosomy.
  • Dołączeniu ogonka poliA na 3'-końcu pre-mRNA. Ogonek poliA jest krótką nicią złożoną z kilkudziesięciu nukleotydów z adeniną. Zabieg ten zabezpiecza cząsteczkę mRNA eukariontów przed degradacją, zanim zdąży ona opuścić jądro komórkowe. Ponadto transkrypt z ogonem poli-A jest wydajniejszą matrycą w trakcie translacji. Niektóre wirusy, np. wirus grypy potrafią dołączać do swoich nici mRNA ogonek poliA, przez co nie są rozpoznawane przez nukleazy komórkowe.
  • Splicingu, czyli usuwaniu intronów (sekwencji niekodujących) i połączeniu eksonów (sekwencji kodujących) tak, aby powstała cząsteczka mRNA kodowała ciągły łańcuch polipeptydowy.
  • Edycji RNA, czyli zmianie informacji w transkrypcie RNA przez reakcję chemiczną powodującą zmianę jednej zasady azotowej w inną. Powoduje to, że sekwencja aminokwasowa kodowanego przez transkrypt białka jest inna, niż wynika to z sekwencji kodującego je genu. Edytowane transkrypty stanowią mniejszość mRNA.