Joanna II Burgundzka
Ten artykuł dotyczy królowej Francji, żony Filipa V Długiego. Zobacz też: Joanna Burgundzka zwana Kulawą, żona Filipa VI Walezjusza. |
hrabina-palatynka Burgundii | |||
Okres | od 1303 | ||
---|---|---|---|
Poprzednik | Otton IV Burgundzki | ||
Następca | Joanna Francuska | ||
Królowa Francji i Nawarry | |||
Okres | od 20 listopada 1316 | ||
Jako żona | Filipa V | ||
Koronacja | 9 stycznia 1317 | ||
Poprzedniczka | |||
Następczyni | Blanka Burgundzka | ||
hrabina Artois | |||
Okres | od 27 listopada 1329 | ||
Poprzednik | |||
Następca | Joanna Francuska | ||
Dane biograficzne | |||
Dynastia | |||
Data urodzenia | |||
Data i miejsce śmierci | 21 stycznia 1330 | ||
Miejsce spoczynku | |||
Ojciec | Otton IV Burgundzki | ||
Matka | |||
Rodzeństwo | Blanka, Robert | ||
Mąż | |||
Dzieci | Joanna III, | ||
|
Joanna II Burgundzka fr. Jeanne de Bourgogne (ur. 1291, zm. 21 stycznia 1330 w Roye[1]) – hrabina-palatynka Burgundii od 1303 roku, królowa Francji i Nawarry w latach 1316–1322 jako żona Filipa V Długiego, hrabina Artois od 1329 roku.
Pochodzenie
Urodziła się w 1291 roku jako najstarsze dziecko Ottona IV, hrabiego Burgundii i Mahaut d’Artois[1]. Jej matka była hrabiną Artois, parem Francji od 1309 roku i prawnuczką króla Ludwika VIII Lwa[1]. Joanna miała dwójkę rodzeństwa: Blankę i Roberta[1].
Hrabina-palatynka Burgundii
W 1303 roku po śmierci swego ojca została hrabiną-palatynką Burgundii. Regencję w jej imieniu sprawowała matka.
Małżeństwo i skandal w wieży Nesle
W styczniu 1307 roku w Corbeil Joanna poślubiła Filipa, drugiego syna króla Filipa IV Pięknego i królowej Joanny I[2]. Od 1311 roku jej mąż nosił tytuł hrabiego Poitiers[1].
W 1314 roku, na skutek skandalu w wieży Nesle (jej siostra Blanka i ich daleka kuzynka Małgorzata Burgundzka za romanse z braćmi d’Aunay zostały uwięzione w Château Gaillard), Joannę ogolono na łyso i ubrano w worek, po czym uwięziono w zamku Dourdan[2]. Hrabinę uznano za winną zatajenia romansu swoich szwagierek[2]. Odzyskała wolność pod koniec 1314 roku dzięki naciskom męża i matki[2].
Królowa Francji i Nawarry
20 listopada 1316 roku po śmierci Jana I Pogrobowca rozpoczął się spór o sukcesję[2]. Mężowi Joanny udało się przekonać baronów, aby odrzucili prawa 4-letniej Joanny, jedynej córki Ludwika X Kłótliwego i Małgorzaty Burgundzkiej i sam zasiadł na tronie[3]. Aktywną rolę we wspieraniu Filipa pełnił jego stryj Karol Walezjusz i matka Joanny Mahaut[3]. Koronacja małżonków odbyła się 9 stycznia 1317 roku w Reims[2].
Joanna nie odegrała żadnej roli politycznej. Nie ma w źródłach żadnej informacji o tym, aby jako królowa dążyła do uwolnienia swojej siostry Blanki z Château Gaillard.
Ostatnie lata życia
Joanna została wdową 3 stycznia 1322 roku[1]. Następnym królem Francji i Nawarry został mąż jej siostry, Karol IV Piękny, który jeszcze w 1322 roku unieważnił swoje małżeństwo Blanką[3].
Z racji powołania się przez Filipa V w 1316 roku na prawo salickie, żadna z córek jego i Joanny nie mogła ubiegać się o tron[2][3].
Królowa-wdowa zamieszkała w wieży Nesle[2]. W listopadzie 1329 zmarła jej matka i Joanna odziedziczyła hrabstwo Artois, lecz przeżyła ją tylko o 2 miesiące.
Pochowana w bazylice w Saint-Denis. W swoim testamencie ufundowała collège de Bourgogne w Paryżu[2].
Potomstwo
Z małżeństwa z Filipem miała 5 dzieci:
- Joannę (ur. 1308, zm. 1347), żonę Eudoksjusza IV, księcia Burgundii,
- Małgorzatę (ur. 1309, zm. 1382), żonę Ludwika I de Nevers, hrabiego Nivernais, Flandrii i Rethel,
- Izabelę (ur. ok. 1311, zm. 1348), żonę Guiguesa de La Tour du Pin, delfina Viennois, następnie barona Jana de Faucigny,
- Blankę (ur. 1313, zm. 1358), zakonnicę,
- Ludwika Filipa (ur. 1316, zm. 1317)[1].
Przypisy
- ↑ a b c d e f g Noty biograficzne i drzewo genealogiczne, [w:] MauriceM. Druon MauriceM., Królowie przeklęci. Wilczyca z Francji, 2011, ISBN 978-83-7515-142-8 .
- ↑ a b c d e f g h i JimJ. Bradbury JimJ., Kapetyngowie. Królowie Francji 987-1328, 2017, s. 482, 487, 491, ISBN 978-83-65280-35-0 .
- ↑ a b c d E.M.E.M. Hallam E.M.E.M., J.J. Everard J.J., Francja w czasach Kapetyngów, 2006, s. 366–367, ISBN 83-01-14861-6 .
- p
- d
- e
Pierwsi hrabiowie |
|
---|---|
Dynastia flandryjska |
|
Estrydsenowie |
|
Dynastia normandzka |
|
Adalbertowie |
|
Kapetyngowte |
|
Dynastia burgundzka |
|
Dynastia Dampierre |
|
Dynastia burgundzka |
|
Habsburgowie |
|
- p
- d
- e
Pierwsza dynastia |
|
---|---|
Dynastia z Ivrei |
|
Hohenstaufowie |
|
Dynastia Andechs |
|
Dynastia z Ivrei |
|
Kapetyngowie |
|
Linia burgundzka Kapetyngów |
|
Dynastia Dampierre |
|
Linia burgundzka Walezjuszy |
|
Habsburgowie |
|
- Od 1384 także książęta Burgundii. 1678 – włączenie Hrabstwa Burgundii do Królestwa Francji.
- p
- d
- e
Karolingowie (Królowe Franków) |
|
---|---|
Kapetyngowie (Królowe Franków) |
|
Walezjusze (Królowe Franków) |
|
Burbonowie (Królowe Franków) (Tytularne królowe Francji) |
|
Dynastia Bonaparte (Cesarzowe Francuzów) |
|
Dynastia orleańska (Królowe Francuzów) |
|
Dynastia Bonaparte (Cesarzowe Francuzów) |
|