Haliaeetus
| Haliaeetus[1] | |||
| Savigny, 1809[2] | |||
 Przedstawiciel rodzaju – bielik amerykański (H. leucocephalus) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | eukarionty | ||
|---|---|---|---|
| Królestwo | zwierzęta | ||
| Typ | strunowce | ||
| Podtyp | kręgowce | ||
| Gromada | ptaki | ||
| Podgromada | Neornithes | ||
| Infragromada | ptaki neognatyczne | ||
| Rząd | szponiaste | ||
| Rodzina | jastrzębiowate | ||
| Podrodzina | jastrzębie | ||
| Plemię | Accipitrini | ||
| Rodzaj | Haliaeetus | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
| Haliaeetus nisus Savigny, 1809 (= Falco albicilla Linnaeus, 1758) | |||
| Synonimy | |||
| | |||
| Gatunki | |||
| |||
| |||
| |||
Haliaeetus – rodzaj ptaków z podrodziny jastrzębi (Accipitrinae) w obrębie rodziny jastrzębiowatych (Accipitridae).
Zasięg występowania
Rodzaj obejmuje ptaki występujące od Ameryki Północnej (bielik amerykański), przez Europę (bielik zwyczajny) do Azji (bielik wschodni i bielik olbrzymi)[10].
Morfologia
Długość ciała 72–105 cm, rozpiętość skrzydeł 180–245 cm; masa ciała samic 2100–9000 g, samców 2000–6000 g[10].
Systematyka
Etymologia
- Haliaeetus (Haliaetus, Haliaetos, Haliaethus): łac. haliaetus lub haliaetos „morski orzeł, rybołów”, od gr. ἁλιαιετος haliaietos „morski orzeł, rybołów”, od ἁλι- hali- „morski”, od ἁλς hals, ἁλος halos „morze”; αετος aetos orzeł[11].
- Ossifraga: łac. ossifraga „łamacz kości”, nazwa stosowana dla wielu dużych, kradnących pożywienie ptaków, od os, ossis „kość”; frango „łamać”[12]. Gatunek typowy: Falco albicilla Linnaeus, 1758.
- Aetus: gr. αετος aetos „orzeł”[13]. Gatunek typowy: Aetus pygargus Morris, 1837 (= Falco albicilla Linnaeus, 1758).
- Cuncuma: nep. nazwa Kunkum dla bielika wschodniego[14]. Gatunek typowy: Haliaeetus albipes Hodgson, 1836 (= Aquila leucorypha Pallas, 1771.
- Thallasoaetus: gr. θαλασσα thalassa, θαλασσης thalassēs „morze”; αετος aetos „orzeł”[15]. Gatunek typowy: Aquila pelagica Pallas, 1811.
Podział systematyczny
Do rodzaju należą następujące gatunki[16]:
- Haliaeetus leucoryphus (Pallas, 1771) – bielik wschodni
- Haliaeetus albicilla (Linnaeus, 1758) – bielik zwyczajny
- Haliaeetus leucocephalus (Linnaeus, 1766) – bielik amerykański
- Haliaeetus pelagicus (Pallas, 1811) – bielik olbrzymi
Uwagi
Przypisy
- ↑ Haliaeetus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ M.J.C. Savigny: Systeme des Oiseaux de l’Egypte et de la Syrie. W: France. Commission des sciences et arts d’Egypte: Description de l’Égypte, ou, Recueil des observations et des recherches qui ont été faites en Égypte pendant l’expédition de l’armée française. T. 1: Histoire Naturelle. Paris: Imprimerie impériale, 1809, s. 68, 85. (fr.).
- ↑ J.L.P. Vieillot: Ordre 1. Oiseaux Accipitres. W: Nouveau Dictionnaire d’histoire naturelle, appliquée aux arts, à l’agriculture, à l’économie rurale et domestique, à la médecine, etc. Par une société de naturalistes et d’agriculteurs. Wyd. Nouv. éd. presqu’ entièrement refondue et considérablement angmenté. T. 24. Paris: Chez Deterville, 1818, s. 101. (fr.).
- ↑ Ch.L. Bonaparte. The genera North American birds, and a synopsis of the species found in the United States. „Annals of the Lyceum of Natural History of New York”. 2, s. 24, 1826. (ang.).
- ↑ R.-P. Lesson: Traité d’ornithologie, ou, Tableau méthodique des ordres, sous-ordres, familles, tribus, genres, sous-genres et races d’oiseaux: ouvrage entièrement neuf, formant le catalogue le plus complet des espèces réunies dans les collections publiques de la France. T. 1. Bruxelles: Chez F.G. Levrault, 1831, s. 654. (fr.).
- ↑ N. Wood. Remarks on vernacular and scientific ornithological nomenclature. „The Analyst”. 2 (11), s. 305, 1835. (ang.).
- ↑ F.O. Morris. A new system of nomenclature, illustrated by a list of British birds. „The Naturalist”. 2 (9), s. 123, 1837. (ang.).
- ↑ B.H. Hodgson. On some new Genera of Raptores, with remarks on the old genera. „The Journal of the Asiatic Society of Bengal”. 6 (1), s. 367, 1837. (ang.).
- ↑ J.J. Kaup: Classification der Säugethiere und Vögel. Darmstadt: C. W. Leske, 1844, s. 123. (niem.).
- ↑ a b D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette: Hawks, Eagles, and Kites (Accipitridae), version 1.0.. W: S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (red.): Birds of the World. Ithaca, NY: Cornell Lab of Ornithology, 2020. DOI: 10.2173/bow.accipi1.01. [dostęp 2023-04-19]. (ang.).
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Haliaeetus [dostęp 2023-04-19] .
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Ossifraga [dostęp 2023-04-19] .
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Aetus [dostęp 2023-04-19] .
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Cuncuma [dostęp 2023-04-19] .
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Thallasoaetus [dostęp 2023-04-19] .
- ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Accipitrini Vigors, 1824 (Wersja: 2023-04-01). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2023-04-19].
Bibliografia
- The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).
- PWN: 3877407
- Britannica: animal/Haliaeetus, animal/sea-eagle
- SNL: havørner
