Dom pomocy społecznej

Jeden z Domów Pomocy Społecznej w Tomaszowie Mazowieckim, (województwo łódzkie)
DPS w Lyskach w powiecie rybnickim
DPS w Kozarzach w powiecie wysokomazowieckim

Dom pomocy społecznej (skr. DPS) lub (dawniej) Dom Opieki – placówka świadcząca usługi bytowe, opiekuńcze, wspomagające i edukacyjne osobom wymagającym całodobowej opieki z powodu wieku, choroby lub niepełnosprawności[1].

Historia

Domy pomocy społecznej były dawniej znane w Polsce jako domy opieki[2].

Typy

Domy, w zależności od tego, dla kogo są przeznaczone dzielą się na domy dla:

  • osób w podeszłym wieku
  • osób przewlekle somatycznie chorych
  • osób przewlekle psychicznie chorych
  • dorosłych niepełnosprawnych intelektualnie
  • dzieci i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie
  • osób niepełnosprawnych fizycznie
  • osób uzależnionych od alkoholu

lub prowadzone łącznie dla:

  • osób w podeszłym wieku i chorych przewlekle somatycznie
  • osób chorych przewlekle somatycznie oraz niepełnosprawnych fizycznie
  • osób w podeszłym wieku i niepełnosprawnych fizycznie
  • osób dorosłych oraz dzieci i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie.

Uprawnieni do prowadzenia domów

Zgodnie z ustawą o pomocy społecznej z 12 marca 2004 roku[3] domy pomocy społecznej mogą prowadzić:

Usługi świadczone przez domy

DPS oferują usługi bytowe, opiekuńcze, wspomagające i edukacyjne.

  • Usługi bytowe obejmują zakwaterowanie, wyżywienie oraz utrzymanie higieny.
  • Usługi opiekuńcze to pomoc w codziennych czynnościach, opieka zdrowotna i pielęgniarska.
  • Usługi wspomagające obejmują terapię zajęciową, wsparcie psychologiczne oraz organizację wydarzeń kulturalno-rekreacyjnych.
  • Usługi edukacyjne dotyczą szkoleń i kursów dla mieszkańców.

DPS mogą również świadczyć usługi opiekuńcze dla osób spoza placówki, w tym usługi wsparcia krótkoterminowego w formie pobytu całodobowego lub dziennego, przyznawane na czas określony. Organizacja i zakres usług uwzględniają wolność, intymność, godność i poczucie bezpieczeństwa mieszkańców, dostosowując je do indywidualnych potrzeb[4].

Struktura wiekowa mieszkańców domów

W strukturze mieszkańców zakładów stacjonarnych pomocy społecznej w wieku 60 lat i więcej dominowały osoby z najstarszej grupy wiekowej, tj. mające 80 lat i więcej, których udział w 2022 r. wyniósł 39,3%[5].

Te dane GUS  potwierdza raport o demografii i kondycji osób poszukujących miejsca w domach opieki.  Miejsca w DPS najczęściej poszukiwane są dla osób wymagających doraźnej opieki (51,4%) lub osób leżących (24%). Zdecydowaną większość stanowią kobiety (63%), cierpiące na różnego rodzaju choroby przewlekłe (92%). Osoby, dla których poszukiwane jest miejsce w DPS, to w przeważającej liczbie przypadków osoby w wieku powyżej 80 roku życia, które stanowią 60% ogółu. W podziale na grupy wiekowe, osoby w wieku 70-79 lat stanowią 25% mieszkańców, osoby w wieku 80-90 lat 40%, a osoby powyżej 90 roku życia 20%[6].

Zezwolenia

Organem wydającym zezwolenie na prowadzenie DPS-u jest wojewoda właściwy ze względu na położenie domu[7]. Zezwolenie jest wydawane wówczas, jeśli ubiegający się o nie:

  • spełnia warunki wymienione w ustawie o pomocy społecznej
  • spełnia standardy
  • przedstawi dokumentację dotyczącą:
  1. tytułu prawnego do nieruchomości, na której znajduje się dom
  2. spełnienia wymagań określonych w odrębnych przepisach
  3. regulaminu organizacyjnego domu pomocy społecznej.

Takowe zezwolenie wydaje się na czas nieokreślony po wizytacji obiektu.

Zobacz też

Zobacz hasło dom pomocy społecznej w Wikisłowniku
Zobacz multimedia związane z tematem: Dom pomocy społecznej

Przypisy

  1. Dom pomocy społecznej. Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2014-01-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-12-12)].
  2. AndrzejA. Borowski AndrzejA., Dom pomocy społecznej jako instytucja totalna, „International Letters of Social and Humanistic Sciences” (4), 2013, s. 70–74, DOI: 10.18052/www.scipress.com/ILSHS.4.70, ISSN 2300-2697 [dostęp 2023-04-16] .
  3. Dz.U. z 2023 r. poz. 901
  4. Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej [online] [dostęp 2024-07-10]  (pol.).
  5. GUS, Sytuacja osób starszych w Polsce w 2022 roku [online], stat.gov.pl [dostęp 2024-07-10]  (pol.).
  6. Raport o demografii i kondycji osób poszukujących miejsca w domach opieki [online], Seniore.pl [dostęp 2024-07-10]  (pol.).
  7. Zezwolenie na prowadzenie domu pomocy społecznej. Opolski Urząd Wojewódzki. [dostęp 2021-01-31].
Kontrola autorytatywna (social welfare institution):
  • LCCN: sh85078270
  • GND: 4139269-3
  • J9U: 987007536151805171