Arabizm

Ten artykuł od 2020-12 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.
Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Arabizm – wyraz, zwrot lub konstrukcja składniowa zapożyczona z języka arabskiego.

Arabizmami jest wiele terminów związanych z islamem i całą kulturą arabską, a także terminy naukowe zapożyczone w średniowieczu, gdy nauka w krajach arabskich stała na wyższym poziomie w porównaniu z nauką europejską.

Ponieważ kultura polska nigdy nie wchodziła w bezpośredni kontakt z arabską, wyrazy arabskie funkcjonujące w języku polskim dostawały się do polszczyzny za pośrednictwem innych języków: tureckiego, węgierskiego, angielskiego, włoskiego lub francuskiego. Arabizmy mogą być zatem rozpatrywane także jako pożyczki z tych właśnie języków, co jest o tyle istotne, że w wielu wypadkach języki te nadały arabizmom kształt fonetyczny odmienny od brzmienia pierwotnego. Wiele arabizmów zostało przejętych za pośrednictwem języka osmańskotureckiego. Dotyczą one głównie terminologii wojskowej i religijnej (ale nie tylko) i zostały zapożyczone dzięki długotrwałym kontaktom polsko-tureckim od XVI do XVIII wieku. Należą tu, między innymi: dziryt (z tur. cirit), haracz (z tur. haraç), kiesa (z tur. kese), majdan (z tur. maydan). Wszystkie te wyrazy wywodziły się początkowo z języka arabskiego.

Przykłady arabizmów: admirał, alchemia, algebra, algorytm, alkalia, alkohol, alkazar, Allah, Arabowie, arsenał, bazar, cyfra, dżihad, dżinn, emir, erg, fatwa, hadis, hadżar, hadżdż, hadżi, hafiz, hamada, henna, hidżra, imam, islam, Kaba, kalif, kasyda, kawa, Koran, kuskus, lutnia, Maghreb, mahdi, Mahomet, meczet, medresa, medyna, mihrab, minaret, mudżahedin, muezin, mufti, mułła, muzułmanin, nabab, nadir, ramadan, sahib, salam alejkum, salat, serir, sufizm, sułtan, sunnizm, sura, szahada, szariat, szejk, szyfr, szyizm, ulem, wali, zakat, zenit, zero.

Zobacz też

Zobacz hasło arabizm w Wikisłowniku

Bibliografia

  • Wacław Przemysław Turek: Słownik zapożyczeń pochodzenia arabskiego w polszczyźnie. Kraków 2001.