Guo Xi

Guo Xi (郭熙; ca. 1020–ca. 1090) was een Chinees literator en landschapsschilder uit de provincie Henan, die leefde tijdens de Song-periode. Zijn omgangsnaam was Chunfu (淳夫). Guo was een hofschilder van keizer Song Shenzong (regeringsperiode 1068–1085). Zijn werk had een grote invloed op latere Chinese kunstschilders.

Werken

Samen met Li Cheng (919–967), Fan Kuan (ca. 960–1030) en Guan Tong (10e eeuw) behoorde Guo Xi tot de meest toonaangevende landschapsschilders in de noordelijke landschapsstijl. Kenmerkend voor deze shan shui-landschappen waren hoog oprijzende bergen in krachtige zwarte lijnen.^[1]

Guo onderscheidde zich door zijn mistige winterse landschappen, waarin hij gedetailleerde penseelstreken combineerde met een opeenstapeling van meerdere lichte inktwassingen voor het sluiereffect. Veel van zijn werken zijn opgebouwd uit meerdere perspectieven, een techniek die hij 'de hoek van de totaliteit' noemde. Een bekend voorbeeld is Vroege lente uit 1072.

Guo's zoon heeft een beschrijving nagelaten waarin wordt beschreven hoe Guo te werk ging:

Op dagen dat hij ging schilderen, ging hij aan een schone tafel zitten bij een helder raam, met rechts en links brandende wierook. Hij koos de fijnste borstels en de meest uitgelezen inkt, ging zijn handen wassen en de inktsteen schoonmaken, alsof hij een voorname bezoeker verwachtte. Hij wachtte tot zijn geest kalm en ongestoord was, en ging dan pas beginnen.^[2]

Verhandelingen

Er bestaan meerdere aan Guo toegeschreven verhandelingen over schilderkunst, zoals Verheven boodschap van bossen en stromen (Linquan Gaozhi; 林泉高致). Deze bevat een verscheidenheid aan richtlijnen voor het schilderen van een landschap. In Bergen en water geeft Guo tips voor het schilderen van bergen in de verschillende seizoenen:

De mist rond de bergen is niet hetzelfde in de vier verschillende seizoenen. De bergen in de lente zijn licht en verleidelijk, alsof ze glimlachen; de bergen in de zomer zijn gehuld in een blauwgroene kleur; de bergen in de herfst zijn helder en zindelijk, alsof ze pas zijn geverfd; de bergen in de winter zijn droevig en kalm alsof ze slapen.^[3]

Bronnen, noten en/of referenties

(en) China Online Museum: Guo Xi
(en) Depts.Washington.edu: Guo Xi's Early Spring

↑ (en) China Online Museum: Chinese Landscape Painting. Gearchiveerd op 22 mei 2023.
↑ Vertaald uit het Engels: "On days when he was going to paint, he would seat himself at a clean table, by a bright window, burning incense to right and left. He would choose the finest brushes, the most equisite ink; wash his hands, and clean the ink-stone, as though he were expecting a visitor of rank. He waited till his mind was calm and undisturbed, and then began."
(en) Arthur Waley, "Chinese Philosophy of Art-IV" in Burlington Magazine, vol. xxxviii, No. ccxviii, p. 247
↑ Vertaald uit het Engels: "The mist around the mountains is not the same at the four seasons. The mountains in spring are light and seductive as if smiling; the mountains in summer have a blue-green colour which seems to be spread over them; the mountains in autumn are bright and tidy as if freshly painted; the mountains in winter are sad and tranquil as if sleeping."
(en) René Grousset, The Rise and Splendour of the Chinese Empire (University of California Press, 1964), p. 195. Gearchiveerd op 18 juli 2023.