Proklamasi Kemerdekaan Indonesia

Sebahagian daripada siri tentang
Sejarah Indonesia
Prasejarah Manusia Jawa 1,000,000 BP Manusia Flores 94,000–12,000 BP Bencana alam Toba 75,000 BP Kebudayaan Buni 400 SM
Kerajaan Hindu-Buddha Kerajaan Salakanagara 130–362 Kerajaan Kutai 350–1605 Kerajaan Tarumanagara 358–669 Kerajaan Kalingga 500an–600an Kerajaan Melayu 600an Kerajaan Sriwijaya 600an–1025an Kerajaan Kanjuruhan 700an Wangsa Sailendra 800an–900an Kerajaan Galuh 669–1482 Kerajaan Medang 752–1006 Kerajaan Bali 914–1908 Kerajaan Sunda 932–1579 Kerajaan Kahuripan 1006–1045 Kerajaan Janggala 1042–1136 Kerajaan Kadiri 1045–1222 Kerajaan Dharmasraya 1183–1347 Kerajaan Singasari 1222–1292 Kerajaan Majapahit 1293–1527
Kerajaan Islam Penyebaran Islam di Indonesia 1200–1600 Kerajaan Aru 1225–1613 Kesultanan Ternate 1257–1914 Kesultanan Samudera Pasai 1267–1521 Kerajaan Pagaruyung 1347–1833 Kesultanan Brunei 1368–1888 Kesultanan Melaka 1405–1511 Kesultanan Sulu 1405–1851 Kesultanan Cirebon 1430–1677 Kesultanan Demak 1475–1554 Kesultanan Aceh 1496–1903 Kesultanan Banten 1526–1813 Kesultanan Kalinyamat 1527–1599 Kesultanan Pajang 1549–1587 Kesultanan Mataram 1558–1830 Kesultanan Kasepuhan 1679–1815 Kesultanan Kanoman 1679–1815 Kasunanan Kartasura 1680–1745 Kesultanan Siak 1725–1946 Kasunanan Surakarta 1745–1946 Kesultanan Yogyakarta 1755–1945 Kadipaten Mangkunegaran 1757–1946 Kadipaten Pakualaman 1813–1950 Kesultanan Deli 1814–1946 Kesultanan Riau-Lingga 1824–1911
Kerajaan Kristian Kerajaan Larantuka 1515–1904
Kolonialisme Eropah Portugis 1512–1850 VOC 1603–1800 Jeda kekuasaan Perancis dan Britania 1806–1815 Hindia Belanda 1800–1942 1945–1950
Kemunculan Indonesia Kebangkitan Nasional Indonesia 1908–1942 Pendudukan Jepun di Hindia Belanda 1942–1945 Revolusi Nasional Indonesia 1945–1949
Kemerdekaan Republik Indonesia Serikat 1949–1950 Demokrasi liberal 1950–1957 Demokrasi terpimpin 1957–1965 Transisi 1965–1966 Orde Baru 1966–1998 Reformasi 1998–sekarang
Portal Indonesia
l b s

Proklamasi Kemerdekaan Republik Indonesia diumumkan tepat pada pukul 10.00 pagi, Jumaat, 17 ogos 1945 oleh Presiden Sukarno yang didampingi oleh Mohammad Hatta di Jalan Pegangsaan Timur 56, Cikini, Jakarta Tengah, Indonesia. Pengisytiharan itu menandakan permulaan empat tahun perjuangan diplomatik dan tentangan bersenjata yang dipanggil Revolusi Nasional terhadap angkatan tentera Belanda sehingga 1949 apabila Belanda mengiktiraf kemerdekaan Indonesia.

Pengisytiharan

Draf Pengisytiharan Kemerdekaan disediakan hanya beberapa jam lebih awal, pada malam 16 Ogos, oleh Sukarno, Hattadan Subardjo (Alumni Leiden,1933), di tempat kediaman Laksamana Muda Maeda (Minoru) Tadashi di Miyako-Doori 1, Jakarta (kini "Muzium Pengisytiharan Kemerdekaan", JL. Imam Bonjol I, Jakarta). Sedangkan Maeda bersetuju dengan kemerdekaan Indonesia, dan meminjam rumahnya untuk pendrafan pengisytiharan, beliau tidak melibatkan diri dalam pendrafan itu, dan tidur di biliknya di tingkat atas ketika pengisytiharan didraf. Bagaimanapun, Marsyal Terauchi yang merupakan pemimpin Jepun pangkat tertinggi di Asia Tenggara serta juga anak lelaki Perdana Menteri Terauchi Masatake, membantah kemerdekaan Indonesia yang dijadualkan pada 24 Ogos.

Sedangkan persediaan rasmi pengisytiharan dan kemerdekaan rasmi pada dirinya telah dilaksanakan dengan teliti sejak beberapa bulan yang lalu, tarikh pengisytiharan telah dicepatkan oleh suatu komplot yang diketuai oleh beberapa orang aktivis muda yang radikal, seperti Adam Malik dan Chairul Saleh, selepas penyerahan kalah tanpa syarat oleh pihak Jepun kepada Pihak Berikat pada 15 Ogos selepas pengeboman atom Nagasaki.

Mengikut rancangan awal, pengisytiharan akan dimeterai oleh 27 orang ahli Jawatankuasa Persediaan untuk Kemerdekaan Indonesia (PPKI) yang secara simbolik melambangkan kepelbagaian negara yang muda. Cara ini diilhami oleh Pengisytiharan Kemerdekaan Amerika Syarikat. Bagaimanapun, idea itu ditolak oleh para aktivitis radikal yang memperdebatkan bahawa jawatankuasa tersebut terlalu rapat dengan pemerintah Jepun, and oleh itu mengakibatkan kehilangan kebolehpercayaan. Sebagai ganti, aktivitis-aktivitis radikal itu mendesak bahawa tandatangan-tandatangan enam orang mereka itu dimasukkan ke dalam dokumen pengisytiharan. Kesemua pihak yang terlibat dalam peristiwa bersejarah itu akhirnya bersetuju untuk bertolak ansur, dengan Sukarno dan Hatta merupakan dua orang penandatangan yang tunggal 'atas nama negara Indonesia'.

Pada mulanya, Sukarno hendak pengisytiharan kemerdekaan dibaca di Dataran Ikada yang merupakan padang besar dan terbuka di pusat Jakarta, tetapi disebabkan kebimbangan tentang kemungkinan sabotaj oleh pihak Jepun, tempatnya ditukarkan ke rumah Sukarno di Pegangsaan Timur 56. Sebenarnya, tidak terdapat sebarang bukti yang konkrit untuk melahirkan rasa syak tersebut kerana pihak Jepun sudahpun menyerah kepada Pihak Berikat, dan Pusat Ketumbukan Tinggi Jepun di Indonesia telah memberikan kebenaran untuk kemerdekaan negara. Pada hakikatnya, pengisytiharan kemerdekaan berlangsung dengan lancar.

Akibat

Pengisytiharan Kemerdekaan Republik Indonesia juga mencetuskan banyak pemberontakan dan keganasan di sesetengah kawasan tempatan seperti Pembunuhan Beramai-ramai Sulawesi oleh Raymond Westerling, dan Revolusi Sosial Sumatera Timur, kedua-dua ini pada tahun 1946, serta Laskar Hitam. Kesemua ini dilakukan oleh kedua-dua kumpulan yang taat setia kepada pihak Belanda serta kumpulan anti Belanda terhadap satu sama lain, dan juga oleh tentera awam militia tempatan yang hanya mengambil kesempatan terhadap keadaan yang tidak tentu sebelum pengisytiharan kemerdekaan.

Teks perisytiharan

Di sini tertulis tahun 05 kerana ini sesuai dengan tahun Jepun yang ketika itu merupakan tahun 2605.

Versi asli

Teks di atas merupakan hasil semakan Sayuti Melik. Tiga pindaan telah dibuat pada versi asli seperti berikut:

• "tempoh": ditukar menjadi "tempo", kedua-dua mempunyai maksud yang sama;
• 17-8-45: ditukar menjadi "hari 17, boelan 8, tahoen 05"
• Wakil-Wakil Bangsa Indonesia: ditukar menjadi "Atas nama bangsa Indonesia"

Versi asli yang disediakan oleh Mohammad Hatta, dan A. Soebardjo, dibantu oleh Sukarno, adalah seperti berikut:

Proklamasi
Kami bangsa Indonesia dengan ini menjatakan kemerdekaan Indonesia Hal-hal jang mengenai pemindahan kekoeasaan d.l.l., diselenggarakan dengan tjara saksama dan dalam tempoh jang sesingkat-singkatnja.
Djakarta, 17 - 8 - '05    Wakil2 bangsa Indonesia.   Soekarno - Hatta

Versi terakhir

Teks asal perisytiharan kemerdekaan Republik Indonesia adalah amat ringkas seperti berikut:

Proklamasi
Kami, bangsa Indonesia, dengan ini menjatakan kemerdekaan Indonesia. Hal-hal jang mengenai pemindahan kekoeasaan d.l.l., diselenggarakan dengan tjara saksama dan dalam tempo jang sesingkat-singkatnja.
Djakarta, hari 17 boelan 8 tahoen 05   Atas nama bangsa Indonesia   Soekarno - Hatta

Versi Ejaan Yang Disempurnakan

Proklamasi

Kami, bangsa Indonesia dengan ini menyatakan (mengisytiharkan) kemerdekaan Indonesia.

Hal-hal yang mengenai pemindahan kekuasaan dan lain-lain, [akan] diselenggarakan (dilaksanakan)

dengan cara saksama dan dalam tempo yang sesingkat-singkatnya.

Jakarta, Hari 17 Bulan 8 Tahun 1945

Atas nama bangsa Indonesia

Soekarno Hatta

Peringatan Hari Kemerdekaan

Rakyat Indonesia merayakan Hari Kemerdekaan pada 17 Ogos setiap tahun. Peringatan detik-detik Pengisytiharan di Istana Merdeka dipimpin oleh Presiden Republik Indonesia dan disiarkan secara langsung oleh stesen-stesen televisyen negara.

Acara-acara pada pagi hari termasuk:

• pembunyian siren
• penembakan meriam
• pengibaran bendera Sang Saka Merah Putih (Bendera Pusaka)
• pembacaan Pengisytiharan, dan sebagainya.

Pada petang hari, acara penurunan bendera Sang Saka Merah Putih diadakan. Perayaan kemerdekaan oleh rakyat Indonesia cukup lama, biasanya hingga satu mahupun dua bulan penuh.

Wang kertas

Pengumuman ini dicetak di depan wang kertas Rp. 100.000 Indonesia tahun 1999 dan 2004.

Lihat juga

• Indonesia
• Sejarah Indonesia

Rujukan

Bacaan lanjut

• Anderson, Ben (1972). Java in a Time of Revolution: Occupation and Resistance, 1944-1946. Ithaca, N.Y.: Cornell University Press. ISBN 0-8014-0687-0.
• Ricklefs, M.C., 1981. A History of modern Indonesia (Sejarah Indonesia moden), Cetakan semula Macmillan Asia Tenggara, m.s. 198
• Lembaga Soekarno-Hatta, 1984 Sejarah Lahirnya Undang-Undang Dasar 1945 dan Pancasila, Percetakan Inti Idayu, Jakarta, m.s. 19
• Direktorat Jenderal Kebudayaan Departemen Pendidikan dan Kebudayaan,1991:52-53.

Pautan luar

• Indonesian Independence day Diarkibkan 2017-08-17 di Wayback Machine
• Draft declaration