Rolling Thunder operazioa
| Rolling Thunder operazioa | |||
|---|---|---|---|
| Vietnamgo Gerra | |||
 AEBk Ipar Vietnamen aurka aire eraso sistematikoak burutu zituzten baina konponbidea ekarri beharrean arazo gehiago ekarri zituzten. | |||
| Data | 1965eko martxoaren 2a – 1968ko azaroaren 2a | ||
| Lekua | Ipar Vietnam | ||
| Emaitza | AEBetako akats estrategikoa | ||
| Gudulariak | |||
| |||
| Buruzagiak | |||
| |||
| Galerak | |||
| |||
- i
- e
- a
Vietnamgo Gerrako ekintza militarrak
Gerrilla fasea
- Laos
- Biên Hòa
- Đồng Khởi
- Staley–Taylor Plana
- Chopper
- Jauregiaren bonbardaketa
- Sunrise
- Shufly
- Ấp Bắc
- Go Cong
- Hiep Hoa
- 34A
- Long Dinh
- Kien Long
- Quyet Thang 202
- USNS Card
- Nam Dong
- An Lao
- Binh Gia
- Camp Holloway
- Dương Liễu – Nhông Pasabidea
- Qui Nhơn
- Ka Nak
- Sông Bé
- Ba Gia
- Dong Xoai
Estatubatuar interbentzioa 1965
- Starlite
- Piranha
- An Ninh
- Plei Me
- Hump
- Gang Toi
- 1st Bau Bang
- Ia Drang
- Bushmaster II
- Harvest Moon
1966
- Marauder
- Crimp
- Van Buren
- Masher/White Wing
- Double Eagle
- Mastiff
- Suoi Bong Trang
- New York
- Harrison
- Cocoa Beach
- Utah
- Silver City
- A Sau
- Oregon
- Texas
- Lincoln
- Fillmore
- Jackstay
- Altxamendu Budista
- Xa Cam My
- Georgia
- Birmingham
- Davy Crockett
- Austin IV
- Paul Revere
- Crazy Horse
- El Paso
- Hardihood
- Wahiawa
- Lam Son II
- Hawthorne
- Hill 488
- Nathan Hale
- Jay
- Macon
- Hastings
- Minh Thanh Road
- John Paul Jones
- Prairie
- Colorado
- Duc Co
- Long Tan
- SS Baton Rouge Victory
- Amarillo
- Byrd
- Sunset Beach
- Seward
- Thayer, Irving and Thayer II
- Attleboro
- Deckhouse IV
- Shenandoah
- Atlanta
- Paul Revere IV
- Geronimo
- Tan Son Nhut aire-basea
- Fairfax
- Firebase Bird
1967
- Deckhouse V
- Cedar Falls
- Desoto
- Gadsden
- Sam Houston
- Pershing
- Enterprise
- Tra Binh Dong
- Bribie
- Junction City (1. Prek Klok
- 2. Prek Klok
- Ap Gu
- Suoi Tre
- 2nd Bàu Bàng)
- Francis Marion
- Lejeune
- Union
- Baker
- Manhattan
- Muinoko Borrokak
- Beaver Cage
- Con Thien/DMZ
- Hickory
- Prairie II
- Prairie III
- Prairie IV
- Buffalo
- Kentucky
- Kingfisher
- Crockett
- Malheur I eta Malheur II
- Kole Kole
- Barking Sands
- Union II
- Dragnet
- Akron
- Billings
- Concordia
- The Slopes
- Hong Kil Dong
- Diamond Head
- Coronado
- Coronado II
- Hood River
- Suoi Chau Pha
- Benton
- Coronado IV
- Swift
- Dragon Fire
- Wheeler/Wallowa
- Coronado V
- Kunia
- Bolling
- Medina
- Shenandoah II
- Ong Thanh
- 1st Loc Ninh
- MacArthur
- Dak To
- Osceola
- Lancaster
- Coronado IX
- Neosho
- Santa Fe
- Essex
- Kien Giang 9-1
- Napoleon
- Phoenix
- Manchester
- Saratoga
- Yellowstone
- Muscatine
- Badger Tooth
- Auburn
Tet erasoaldia eta ondorengoak
- 1968ko Urte Berriko gudua
- McLain
- Khe Sanh
- Ban Houei Sane
- Lang Vei
- Coronado X
- Tet erasoaldia
- Da Nang
- AEBko enbaxada
- Cholon eta Phu Tho Racetrack
- Tan Son Nhut aire-basea
- JGSren bulegoak
- Bien Hoa eta Long Binh
- Hue
- Quảng Trị
- Bến Tre
- Coburg
- Lo Giang
- Hop Tac I
- Coronado XI
- Houston
- Patrick
- Tam Kỳ
- Truong Cong Dinh
- Lima Site 85
- Quyet Thang
- My Laiko sarrsakia
- Walker
- Carentan
- Pegasus
- Cochise Green
- Toan Thang I
- Burlington Trail
- Scotland II
- Delaware
- Allen Brook
- Maiatzeko Ofentsiba
- Dai Do
- Saigon Mendebaldea
- Landing Zone Center
- An Bao
- Hego Saigon
- Concordia Square
- Kham Duc
- Coral–Balmoral
- Jeb Stuart III
- Nevada Eagle
- Mameluke Thrust
- Toan Thang II
- Robin
- Binh An
- Thor
- Pocahontas Forest
- Quyet Chien
- Somerset Plain
- Phase III Ofentsiba
- Duc Lap
- Champaign Grove
- Vinh Loc
- Thượng Đức
- Maui Peak
- Henderson Hill
- Sheridan Sabre
- Meade River
- Hat Dich
- Speedy Express
- Taylor Common
- Fayette Canyon
Vietnamdartzea 1969–1971
- DMZ Kanpaina (1969–1971)
- Bold Mariner
- Dewey Canyon
- Toan Thang III
- 2nd Tet
- Iron Mountain
- Massachusetts Striker
- Wayne Grey
- Purple Martin
- Ben Het
- Maine Crag
- Atlas Wedge
- Frederick Hill
- Geneva Park
- Montana Mauler
- Oklahoma Hills
- Washington Green
- Virginia Ridge
- Apache Snow
- Hamburger Hill
- Lamar Plain
- Pipestone Canyon
- Binh Ba
- Montgomery Rendezvous
- Utah Mesa
- Campbell Streamer
- Idaho Canyon
- Nantucket Beach
- Fulton Square
- LZ Kate
- Toan Thang IV
- Randolph Glen
- Green River
- Texas Star
- FSB Ripcord
- Kanbodiako Kanpaina
- Pennsylvania Square
- Clinch Valley
- Elk Canyon
- Pickens Forest
- Wolfe Mountain
- Chicago Peak
- Firebase O'Reilly
- Chenla I
- Imperial Lake
- Jefferson Glenn
- Tailwind
- Son Tay Raid
- Snuol
- Cuu Long 44-02
- Lam Son 719
- Finney Hill
- Middlesex Peak
- FSB Mary Ann
- Caroline Hill
- Long Khánh
- Chenla II
- Nui Le
1972
- Pazkoko Ofentsiba
- Kanbodia eta Mekongen Delta
- 1. Quang Trị
- Loc Ninh
- An Lộc
- Mỹ Chánh Line
- Kontum
- Thunderhead
- 2. Quang Trị
- Vinh tranpa
Parisko Bake Akordioen ostean (1973–1974)
- Banderen Gerra (Vietnam)
- Cửa Việt
- Hồng Ngự
- Tong Le Chon
- Trung Nghia
- Ap Da Bien
- Quang Duc
- Tri Phap
- Svay Rieng
- Burdinezko Hirukia
- Duc Duc
- Thượng Đức
- Phú Lộc
- Phước Long
1975ko udaberria
- Ban Me Thuot
- Hue–Da Nang
- Phan Rang
- Xuân Lộc
- Phnom Penhen erorialdia
- Saigonen erorialdia
- Mayaguez inzidentea
Aireko operazioak
- Farm Gate
- Chopper
- Ranch Hand
- Pierce Arrow
- Barrel Roll
- Pony Express
- Flaming Dart
- Iron Hand
- Rolling Thunder
- Steel Tiger
- Arc Light
- Skyspot konbatea
- Tiger Hound
- Shed Light
- Thanh Hoa
- Bolo
- Popeye
- Yen Vien
- Niagara
- Igloo White
- Commando Hunt
- Giant Lance
- Menu
- Patio
- Freedom Deal
- Proud Deep Alpha
- Linebacker I
- Enhance Plus
- Linebacker II
- Homecoming
- Tan Son Nhut aire-basea
- Babylift
- New Life
- Eagle Pull
- Frequent Wind
Itsas-operazioak
- Yankee & Dixie estazioak
- Tonkingo golkoa
- Market Time
- Vung Ro Bay
- Game Warden
- Double Eagle
- Stable Door
- PIRAZ
- Sea Dragon
- Deckhouse Five
- Bo De ibaia, Nha Trang, Tha Cau ibaia
- Sealords
- Đồng Hới
- Pocket Money
- Custom Tailor
- End Sweep
- Paracel uharteak
- Ekialdeko Itsasoa
Rolling Thunder operazioa (ingelesez: Operation Rolling Thunder) operazioa AEBek Vietnamgo Errepublika Demokratikoaren aurka abiatutako bonbardaketa kanpaina izan zen.
Helburua
Johnson presidentearen asmoa hilabete eskasean Ipar Vietnamgo industria militarra eta komunikazio azpiegiturak suntsitzea zen. Horrela tropen, munizioaren eta bestelako lehengaien hornikuntza etengo zuten eta Vietcongen osteak mendean hartzea oso erraza izango zen[5].
Erasoa
1965eko martxoaren 2an hasi ziren AEBetako Bigarren Aire Dibisioko hegazkinak bonbak jaurtitzen (aurrerago Zazpigarren Dibisioak emango zien erreleboa) baina operazioa planifikatzen urtebete inguru lehenago hasiak ziren. Horrek esan nahi du aurreko udan Tonkingo gertakariak aitzakia eman baino lehen ere erasotzeko asmo garbia zutela. Eraso azkarra eta eraginkorra izan behar zuena hiru urte eta erdiz luzatu zen, 1968ko azaroaren r2a arte[5].
Ondorioak
Erasotutako lekuetan
Orotara 860.000 tona bonba jaurti zituzten. Horietatik 128.000 tona jomugara iritsi ziren, baina gaur egun oraindik eztanda egin ez duten milaka eta milaka lehergailu geratzen dira ez bakarrik Vietnamen, baita inguruko herrialdeetan ere. Esaterako, egun Laoseko haurrentzako kanpaina bereziak egiten dituzte bonba horiekin jolasean ibil ez daitezen, urtero ehunka zauritu eragiten baitituzte estatubatuarrek botatako bonbek. Guztira 922 hegazkin galdu ziren, horietatik 818 guduan eroriak[5].
Ondorio ekonomikoak
AEBentzat 1.247 milioi dolarreko kostua izan zuen operazioak. Eta ahaleginak emaitza kaxkarrak izan zituen haientzat; AEBek Asia hego-ekialdean hedatuta zeukan aire indarrak aginte egitura nahasia eta zatitua zuen eta, gainera, pilotuen prestakuntza falta nabaria zen. Bestalde, vietnamdarren erresistentzia espero baino eraginkorragoa izan zen. Rolling Thunder operazioak ez zuen vietnamdar industria suntsitzea lortu eta garraio azpiegiturak berehala konpontzen zituzten vietnamdarrek. Gerora egindako kalkuluen arabera, vietnamdar azpiegituren dolar bat suntsitzeko estatubatuarrek 9,6 dolar xahutu behar zituzten[5].
Ondorio sozial eta politikoak
Baina galera ez zen soilik ekonomikoa izan. Washingtongo politika militarraren arduradunek huts egin zuten, baina politika zibilaren arduradunak ere bai. AEBetako hiritarrek inozentzia galtzea ekarri zuen operazioaren porrotak. Ordura arte uste zuten haien interbentzio militarrek moralki beste herrialdeenak baino onargarriagoak ziren helburuak zituztela eta nagusitasun moral hori zalantzan jartzen hasi ziren. Gainera, ehunka pilotu galdu zituzten. Preso hartutakoak telebistaz erakusten zituzten Hanoi Hilton ezagunean giltzapetuta. Beste asko guduan erori eta haien gorpuak ez zituzten inoiz berreskuratu. Bonbardaketek etxeko iritzi publikoa leherrarazi zuten, etsaien gune estrategikoak suntsitu beharrean[5].
Erreferentziak
- ↑ http://www.atimes.com/atimes/Korea/HH18Dg02.html
- ↑ Encyclopedia of the Vietnam War: A Political, Social, and Military History by Spencer C. Tucker p. 617
- ↑ http://www.hawaii.edu/powerkills/SOD.CHAP4.HTM
- ↑ http://www.pbs.org/battlefieldvietnam/timeline/index2.html Battlefield Vietnam: Timeline
- ↑ a b c d e Nagore Irazustabarrena, «Gatazka amerikanizatuaren oinarriak», Argia, 2014-10-19, CC-BY-SA lizentzia
Kanpo estekak
| Autoritate kontrola |
|
|---|
Datuak: Q547247
Multimedia: Operation Rolling Thunder / Q547247
